Özel Akhisar Hastanesi Bilgilendiriyor

AKHİSAR METRONOM HABER AJANSI - MHA

Bademcik (Tonsil) ve geniz eti (Adenoid) olarak isimlendirilen dokular lenfoid hücrelerden oluşmuştur.Lenfosit yapımında rolü vardır. Geniz eti burun arka kısmına yerleşmiş lenfoid dokudur. 16. haftada oluşur ve Waldeyer halkası adı verilen lenfoid dokunun parçasıdır.Doğumda vardır ve büyümeye başlar.Genellikle burun tıkanıklığına neden olur ve horlama, uyku apnesi(nefes durması)görülür .Yeni doğanda anneden geçen immünglobulinler nedeniyle küçüktürler. 4-5 yaşlarda daha sık olmak üzere enfeksiyonlara bağlı olarak büyürler. İleri yaşlarda küçülme eğilimi gösterirler.

Geniz etinin büyük olması burundan solunuma engel oluşturur. Ayrıca kulak ve sinüslerin boşalımını bozarak değişik boyutta problemlere yol açarlar. Bu çocuklarda işitme kayıpları, horlama, ağızdan soluma, gece öksürükleri, burun akıntıları gözlenmektedir. Kronik geniz eti iltihapları ve buna bağlı veya büyümeleri tekrarlayan geniz akıntısına ve sinüzite, ortodontikbozukluklara,çene, yüz ve diş gelişiminde bozukluklara ve konuşma bozukluğuna yol açabilmektedir.

Çocuklarda uyku problemi,gelişme geriliği ve nokturnalenürezise(gece altını ıslatma)yol açabilir:Bademcik ve geniz eti büyümeleri üst solunum yolunu daraltacak boyuta ulaştığında horlama ve apne dediğimiz uykuda nefessiz kalma gibi ciddi sorunlar başlatır. Bu durumlarda bir KBB uzmanı ile görüşülmesinde yarar vardır.

Uyku boyunca solunumu zor olan çocuklar derin uykuya geçemediklerinden growth hormon(büyüme hormonu) salınımı etkilenmektedir ve buna bağlı olarak bu çocuklarda büyüme ve gelişme geriliği de görülebilir.Uykuya yeteri kadar vakit ayrıldığı halde sabah zor uyanma, dikkat toplamada yetersizlik gibi yandaş bulguların da eşlik edebildiği bu problem, patolojiye hangi durumun neden olduğu tesbit edildikten sonra bademcik ve/veya geniz etinin alınmasıyla giderilebilmektedir.

Ayrıca bu obstruktif durumların çocukların gece altını ıslatma durumuna da etki ettiğini gösteren de çalışmalar  mevcuttur.

Bademcikler vücut için gereklimidir? Evet, bademcikler bağışıklık sisteminin önemli bir parçasıdırancak yine de gerektiğinde alınabilir ve boyun bölgesindeki diğer lenf bezleri bu organın yokluğunu hissettirmeyecek şekilde bademciklerin görevlerini üzerine alarak gerekli bağışıklık yanıtını oluşturur. Yani bademcikler vazgeçilmez bir organ değildir.

Geniz eti ne zaman alınmalı?Çocuklarda geniz eti büyümesi çok sık orta kulak enfeksiyonu ve kronik sinüzite yol açar.Geniz eti yıl içinde 3 ‘den fazla ortakulak enfeksiyonuna yol açar ise artık operasyonla alınması gerekir. Burun ve havayolunun tıkandığı hastalarda uyku apnesi ve diş , yüz çene bozuklukları gelişebileceği için geç kalmadan operasyon önerilir. Çocuk hastalarda özellikle erken müdahale önemlidir. Tekrarlayan ve kronik sinüziti olan çocuklarda opere edildikten sonra çok ciddi rahatlama olur.

Tanıdakomplikelaboratuar tetkiklerine gerek yoktur. Endoskopik olarak direkt görülür .Lateralsefalometrikgrafi ile de genizde oluşturduğu tıkanıklığın boyutu tespit edilir.

Cerrahi yöntem:Tedavisi cerrahi yöntemle alınmasıdır. İlaç tedavisi geçici olarak düzelme sağlamakta bir süre sonra şikayetler tekrarlamaktadır. Ameliyat genel anestezi altında, iyi bir ameliyat öncesi değerlendirme sonrası yapılır. Ameliyat öncesi değerlendirmede hastada yarık damak yarık dudak olup olmadığı görülür(Damak yarıklarında operasyon yapılmaz). Bunun dışında yumuşak damak yetmezliği olan başka durumlarda da operasyon yapılmamalıdır. Operasyon öncesi kan tetkikleri kanama ve pıhtılaşma tetkikleri yapılarak gözden geçirilir. Operasyon daha önce de bahsettiğimiz gibi genel anestezi altında yapılır, değişik teknikler vardır bunlar laser, koter, koblasyon, debrider,soğukdiseksiyon (klasik yöntem) yöntemleridir.

BADEMCİKLER VE GENİZ ETİ HANGİ DURUMLARDA ALINMALIDIR?

Bademcik ve geniz eti ameliyatları KBB kliniklerinde sık uygulanmaktadır. İlaç tedavisinden fayda görülmediğinde cerrahi olarak bunların çıkartılmasına baş vurulmaktadır. Bu ameliyata karar vermek için kullanılan iki kriter vardır.

Kesin ve göreceli olarak ameliyatın gerekliliği belirlenir.

Kesin ameliyatı gerektiren durumlar:

-Üst solunum yolunun bademcik ve geniz eti büyüklüğüne bağlı olarak tıkanması

   -  Bademcik etrafında abse (Peritonsillerabse)

-Kötü huylu tümör şüphesi

- Çene yapısını bozan geniz eti ve bademcik büyümeleri.

Göreceli kriterlerin en başında sık tekrar eden bademcik enfeksiyonları gelmektedir. Bademcik ameliyatlarının %40`ı bu nedenle yapılmaktadır.

- Son bir yılda 7 defa veya son iki yılda yıl başına 5 `şer defa veya son üç yılda yıl başına 3 `er defa yada daha sık ateşli bademcik iltihaplanması geçirilmesi ve buna bağlı sık antibiyotik kullanımı

- Ağız kokusu yapıyor ise

-  Difteri (Kuş palazı) mikrobu taşıyıcıları

-  Kalp kapak bozukluğu olan kişiler.

-Bademcik ve geniz eti iltihaplanmasına bağlı olarak sık orta kulak iltihabı geçirilmesi.

Bu gibi durumlarda kronik bademcik iltihaplanması olarak adlandırılır. Çözümünde cerrahi tedavisi önerilir, planlanır.

Boğaz kültüründe A gurubu Beta hemolitik streptokok üremesi  saptanır ise allerjisi olmayan kişilerde penisilin tedavisi önerilir. Bu mikroorganizmanın oluşturduğu antikorların çapraz reaksiyonu sonucu:

-Kalpte ve kalp kapaklarında akut romatizmal ateş hastalığına bağlı tehlikeli bozulmalar olabilir.

-Bazı büyük eklemlerde de( özellikle diz,dirsek ve omuzda)rahatsızlıklar oluşturabilir.

- Böbreklerde de süzmeyi engelleyerek nefrit adı verilen ve ileride kanda üre birikimine yol açabilen bir hastalığa sebebiyet verebilir.

-Halitozis(ağız kokusu)

Bademcik hastalıkları çocuk yaş grubu sorunu olarak bilinmekle birlikte erişkin içinde aynı kurallar geçerlidir. Ameliyata engel oluşturacak herhangi bir ciddi sağlık problemi olmayan erişkinlerde de bademcik ameliyat uygulanmaktadır. Alt yaş sınırı olarak geniz eti için 2 yaş,bademcik için 3 yaştır.İdealolarakta 4-5 yaş olarak belirlenmiştir. Üst yaş sınırını belirlemek mümkün değildir. Genel olarak ileri yaşlarda bu hastalığın görülme oranı düşüktür ve çoğu zaman basit çözümler tercih edilmektedir.

Bademcik ameliyatları riski oldukça düşük orandadır. İstatistiklerde 14.000 ameliyattan birinde anesteziye veya cerrahiye bağlı ciddi komplikasyon bildirilmektedir. Ameliyat sonrası ciddi kanama oranı 5/1000 gibi düşük orandadır.

- Bademcik ameliyatından sonra vücudun savunma sistemi ile ilgili bir çok bilimsel çalışma yapılmıştır. Aynı anatomik bölgede bademcik ve geniz etine benzer doku, yaygın olarak bulunduğu için olsa gerek bademcikleri/geniz eti alınan çocuklarda bağışıklık sisteminde belirgin bir defekt (eksiklik) söz konusu olmamaktadır.

- Şu ana kadar olan klinik gözlemler, bu ameliyatı olan çocuklarda akciğer veya bronş enfeksiyonunun, ameliyatı olmayanlara göre daha yüksek olmadığıdır.

- Bademcik ameliyatından sonra daha kolay farenjit olunduğu yolunda bir inanış vardır. Bademciği alınmış yada alınmamış insanlarda farenjit görülme oranı aynı sıklıktadır. Bademciklerin alınması farenjit olma oranını artırmamaktadır.

Bademcikleri alınan çocuk veya erişkinler, bir daha bademcik enfeksiyonu geçirmezler. Ancak nezle, grip gibi üst solunum yolu enfeksiyonları geçirebilirler.Geniz eti ameliyatı olanlarda ise özellikle aynı bölgede geniz etine benzer ancak hipertrofiye olmamış mikroskopik boyutta başka dokular bulunduğu için bu dokuların büyümesiyle nüksedebilir. Yine de çok düşük oranda rastlanılan bu durum, daha çok allerjik bünyesi olan çocuklar ile çevresel veya bünyesel faktörlerin etkisiyle sık ÜSY enfeksiyonu geçiren çocuklarda  görülmektedir.

-------------------------------reklam------------------------------

-------------------------------reklam------------------------------