Tuncer Öztürk

Yirmiyaş dişleri genelde en son süren dişlerdir ve genelde tam süremezler veya diş dizisinde düzgün konum alamazlar. Çoğunlukla onsekiz yaşından sonra sürmeye başlarlar ancak çok ileri yaşlarda da sürebilirler. Sürme tamamlanamaz veya yarım kalır, bazı durumlarda hiç süremezler dişeti altında gömük kalırlar, hatta bazı kişilerde hiç oluşmazlar. Mevcut yirmi yaş dişinin sürmesi, diş taslağının konumuna, çene arkının şekil ve komşu dişlerin varlığı ve pozisyonuna çok bağlıdır.
Sürememiş veya yarım sürmüş dişler kişilere ağırı, diş eti şişlikleri, yutkunma zorluğu, çenenin açılmasında zorluk gibi sorunların yanında, komşu dişi çürütebilirler veya komşu dişleri sıkıştırabilirler. Hekim tarafından klinik ve radyolojik değerlendirme sonucu tedavi yöntemi seçilir. Tedavi yöntemi, dişi sürdürmek olabildiği gibi çoğunlukla sürememiş dişler cerrahi yöntemlerle alınır. Özelikle yarım sürmüş ve konumu uygun olmayanların çekimi endikedir. 
Tam gömük olanlar için her durumda çekim uygun olmayabilir, gömük dişin konumu, anatomik komşulukları ve cerrahinin zorluğu değerlendirilir. Kişinin takibi, belli periyotlarla klinik kontrolleri uygun olacaktır. Yirmiyaş dişlerinin cerrahi işlemlerinin planlaması dişin şekli, konumu, anatomik komşuluklar doğrultusunda çok basit olabildiği gibi bazı riskler taşıyan daha ciddi operasyonlar da gerektirebilir. Bu doğrultuda da işlem sonrası iyileşme çok basit olabilir veya ilaç profilaksisi ve istirahat gerektirebilir.
Cerrahi işlemler sonrası kişiler hekimin tavsiyesi doğrultusunda dikkat edecekleri bazı önlemler onları rahatlatır, çekim sonrası tamponun en az yarım saat ısırılması,en az iki saat yemek yenmemesi , çok sıcak yiyeceklerden uzak durulması önemlidir.Çok önemli olan da sigaranın bir gün içilmemesidir ki genelde çekim boşluğunun ağrılı bir iyileşmesi veya alveolit denen , kemik ve yumuşak dokuyu kapsayan bir iltihabi durumu oluşturabilir.
Alveolit sadece sigaradan oluşmaz, uzun süren çekim boşluğu kanamaları, doku bütünlüğünün bozulması,bazı sistemik hastalıklar sonucu doku savunmasının düşmesi gibi birçok sebepten oluşabilir.Ancak kişi genel sağlık durumunu hekimine iyi anlatmalıdır,bu bilgiler istenmeyen bazı sonuçları önleyebilir.
Bazı yarı gömük, tam gömük dişler çene içinden geçen sinir damar paketlerine komşudur  ve cerrahi işlemler sonucu bunlar geçici veya kalıcı hasar görebilirler.Buna bağlı kanama,alt dudakta his kaybı gelişebilir.Ayrıca ikinci azı dişleri bu bölgede yer aldiğı için işlem esnasında zarar görebilirler.
Bazı durumlarda yirmiyaş dişini sürdürmek mümküm olabilmektedir,ancak kısıtlı vakada bu mümkündür.Azı dişlerinin birincisi veya ikincisinin kaybı durumunda ücüncü azı(yirmiyaş) dişi bazen onların yerini alır.Birinci azının erken kaybı veya ikinci azının kaybında yirmi yaş dişi hekim tarafından dikkatte alınır.
Sağlıklı Mutlu Günler...